Z dniem 1 stycznia 2020 r. w życie wszedł elektroniczny system ewidencji odpadów w skrócie zwany BDO (pełna nazwa to Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami). Wytwórcy odpadów, którzy prowadzą ewidencję, muszą posiadać wpis w Bazie Danych Odpadowych (obejmujący ich działalność). Brak takiego wpisu uniemożliwi potwierdzenie wystawienia Karty Przekazania Odpadów (KPO) oraz oczywiście odebrania odpadów.
Spis treści
- Korzyści płynące z rejestru BDO
- Kogo dotyczy obowiązek wpisu do rejestru BDO?
- Czym jest opłata BDO?
- Baza danych o odpadach, a ustawa śmieciowa
- BDO, a opłata recyklingowa
Korzyści płynące z rejestru BDO
Rejestr BDO, czyli inaczej Rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami służy uszczelnieniu systemów gospodarki odpadami, zwiększeniu ich efektywności oraz poprawie poziomu i jakości recyklingu. Dzięki obowiązkom elektronicznej rejestracji i raportowania użytkowników systemu, użytkownicy będą mogli wypełniać swoje obowiązki wyłącznie drogą elektroniczną, co pozwoli na zbieranie i zarządzanie wszystkimi informacjami o odpadach. Do głównych zalet wprowadzenia rejestru należą:
- zwiększenie kontroli nad krajową gospodarką odpadami oraz zapewnienie prowadzenia ewidencji odpadów w miejscu takim jak baza danych odpadowych
- optymalizacja procesu raportowania prowadzonej gospodarki odpadami
- ograniczenie błędów w zakresie gospodarki odpadami
- optymalizacja procesu wpisów do Bazy Danych o Odpadach
Od 1 stycznia 2020 r. dzięki BDO, prowadzi się elektroniczną ewidencję odpadów. Taka dokumentacja jest pierwszym krokiem do zastąpienia karty przekazania odpadów, karty ewidencji odpadów, karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych czy karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. JEst krokiem do całkowitego przejścia na elektroniczną wersję prowadzenia ewidencji.
Kogo dotyczy obowiązek wpisu do rejestru BDO?
Kto musi zarejestrować się w BDO? Obowiązek wpisu do rejestru Bazy Danych o Odpadach dotyczy wszystkich wymienionych w art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. Decydujący jest także rodzaj i zakres działalności, rodzaj wytwarzanych odpadów oraz obszar prowadzenia działalności. Są to podmioty:
- wprowadzające na terytorium naszego kraju m.in. opony, oleje smarowe, czy pojazdy;
- wprowadzające baterie lub akumulatory;
- wprowadzające sprzęt elektryczny i sprzęt elektroniczny;
- wytwarzające odpady oraz prowadzące ewidencję wytworzonych odpadów;
- produkujące lub importujące opakowania;
- kupujące opakowania od firm unijnych;
- oferujące klientom plastikowe torby i siatki podlegające podatkowi środowiskowemu.
Czym jest opłata BDO?
Opłata rejestrowa w BDO to opłata roczna, uiszczana za utrzymanie wpisu o firmie w rejestrze. Opłacają ją podmioty wskazane w art. 57 ust 1 ustawy o odpadach. Opłata taka wynosi odpowiednio 100 zł na rok w przypadku mikro przedsiębiorców oraz 300 zł w przypadkach pozostałych.
Baza danych o odpadach, a ustawa śmieciowa
Odpłatność za wszystkie plastikowe torby to także jeden z elementów zawartych w tzw. ustawie śmieciowej. Oprócz wprowadzenia podatku od tzw. foliówek nowa ustawa śmieciowa:
- wprowadza różne stawki za odpady posegregowane i odpady nieposegregowane dla wytwórcy odpadów.
- daje samorządom rozwiązania pozwalające na obniżenie opłat śmieciowych dla mieszkańców za np. odpady komunalne;
- określa jak pozbywać się odpadów nietypowych takich jak tonery, świetlówki, wielkie gabaryty, puszki po farbach, baterie lub akumulatory itp.
- zwiększa nacisk na odzyskiwanie surowców wtórnych;
- reguluje problem odbioru odpadów z miejsc takich jak np. galerie handlowe;
- pozwala gminom na stworzenie miejsc do naprawy sprzętów lub organizację punktów odbioru niepotrzebnych/zepsutych sprzętów np. elektrycznych;
- ustala stawki za śmieci dla właścicieli domków letniskowych;
- zakazuje ryczałtowego rozliczania się z firmami odbierającymi śmieci;
- ma pomóc w natychmiastowym usuwaniu śmieci zawierających odpady niebezpieczne zagrażające życiu i zdrowiu ludzi
Nad usprawnieniem ustawy o odpadach prace prowadzone są praktycznie w trybie ciągłym. Nawet w tym roku, 2022 nastąpiła kolejna nowelizacja ustawy o odpadach, w której zawarto, chociażby, nowe definicje bioodpadów, odpadów budowlanych i rozbiórkowych, czy łatwiejszą utratę statusu odpadu. Dzięki konsekwentnej zmianie ustawy jesteśmy w stanie coraz lepiej panować nad gospodarką odpadów komunalnych i nie tylko.
BDO, a opłata recyklingowa
Opłaty recyklingowe obowiązują we wszystkich państwach członkowskich UE. Co mówi ustawa? Za każdy kilogram odpadów z tworzyw sztucznych, które nie zostaną poddane recyklingowi, należy zapłacić Unii Europejskiej określoną kwotę. Płatność dokonywana jest przez te państwa członkowskie, na których terytorium wytworzono i nie przetworzono zbędnych kilogramów odpadów z tworzyw sztucznych i plastiku. Oprócz oczywistej troski o ochronę środowiska i kształtowanie poprawnych nawyków ekologicznych, opłata ta ma jeszcze inny cel mianowicie zebrane pieniądze mają wesprzeć odbudowę krajów europejskich po niszczycielskich gospodarczo skutkach pandemii COVID 19. Zatem jeśli prowadzisz działalność handlową lub posiadasz hurtownię i oferujesz klientom możliwość pakowania zakupów w worki foliowe, musisz uiścić opłatę recyklingową i wpisać ją do rejestru BDO.
Opłata recyklingowa, czyli ile?
Ile wynosi opłata recyklingowa 2020? Otóż jest to kwota dwudziestu groszy za jedną torbę foliową. Kwota ta musi zostać zawarta w cenie, którą następnie płaci klient. Możesz ustalić własną cenę za plastikową/foliową siatkę i do ustalonej przez siebie kwoty dodać wymaganą opłatę za recykling.
Co musi wiedzieć sprzedawca?
Jeśli dostarczasz klientom plastikowe torby na zakupy, musisz naliczyć im dopłątę recyklingową do dostarczonych siatek, a następnie wpłacić tę pobraną opłatę do lokalnego urzędu marszałkowskiego.
Uwaga ważne: jednorazowe torebki foliowe potocznie zwane „zrywkami” nie podlegają opłacie recyklingowej.
Jak i kiedy dokonywać opłaty recyklingowej?
Do piętnastego dnia miesiąca, który następujące po kończącym się kwartale, kiedy to płata została pobrana należy uiścić pobraną opłatę recyklingową. To skomplikowane twierdzenie oznacza, że kwotę za pierwszy kwartał trzeba zapłacić do 15 kwietnia, kwotę za drugi kwartał wpłacić do 15 lipca, następnie kwotę za trzeci kwartał opłacić do 15 października, i wreszcie opłata recyklingowa za reklamówki za kwartał czwarty musi zostać wpłacona do dnia 15 stycznia. Wpłaty dokonuje się na specjalnie utworzone konto. Konto otwierane jest przez urząd marszałkowski odpowiedni do miejsca, w którym prowadzisz swoją działalność gospodarczą.
Opłata recyklingowa czego dokładnie dotyczy?
Wszystkie siatki na zakupy wykonane z tworzywa sztucznego podlegają opłacie recyklingowej. Jedyny wyjątek stanowią folie o grubości poniżej 15 mikrometrów oraz jednorazowe torebki foliowe. Zrywki są konieczne do pakowania żywności sprzedawanej luzem jak np. owoce, czy warzywa oraz spełniają funkcje higieniczne. Przeciwdziałają także procesowi marnowania żywności.
Czy można uniknąć opłaty recyklingowej?
Nie ma mowy o ominięciu opłaty recyklingowej. Jednym z potencjalnych rozwiązań jest przetworzenie całego opakowania. Może to jednak nie być możliwe.
Ważne jest, aby zwiększać świadomość ekologiczną i działać zarówno wspólnie w społeczeństwie, jak i indywidualnie.
Najłatwiej zacząć od zmniejszenia ilości wytwarzanych przez nas odpadów. Jak to zrobić? Można zacząć od naprawdę prostych kroków:
- Upewnij się, że idziesz do sklepu z dokładnie przygotowaną listą i unikaj kupowania rzeczy tylko dlatego, że ładnie czy smacznie wyglądają. Krótko mówiąc kupuj głową, a nie oczami.
- Używaj toreb materiałowych wielokrotnego użytku zamiast opierać się jedynie na siatkach z plastiku. Torby materiałowe to bardzo lekkie torby na zakupy, a do tego trwałe! Nie bez znaczenia jest też fakt, że występują w mnogości wzorów i kolorów. Łatwo dobrać idealną torbę dla siebie. Jeżeli na zakupach nastąpi nieszczęście i w takiej torbie wyleje się np. sok pomidorowy, po przyjściu do domu siatkę materiałową wystarczy wyprać, nie trzeba jej wyrzucać.
- Pamiętaj o kupowaniu produktów w opakowaniach wielokrotnego użytku lub w opakowaniach zwrotnych.
- Jeśli zamawiasz jedzenie z dowozem, albo bierzesz danie na wynos nie korzystaj ze sztućców jednorazowych. Masz przecież własne sztućce w domu.
- Oddaj rzeczy, których już nie używasz, ale nadal są funkcjonalne oraz ubrania, które nie są używane, ale nie są znoszone i zniszczone tym, którzy ich potrzebują.
- W umytym słoiku po koncentracie pomidorowym można przechowywać na przykład tartą bułkę.
- Pakując jedzenie do pracy lub do szkoły, używaj pojemników na lunch wielokrotnego użytku tzw. śniadaniówek.
- Nie wyrzucaj przyniesionej ze sklepu torby foliowej. Wykorzystaj ją na przykład jako worek na śmieci z plastiku i innych tworzyw sztucznych.
Odpady z tworzyw sztucznych, krótko mówiąc, plastiki, są przyczyną generowania największych problemów, przez które cierpi nasze środowisko naturalne. W ciągu ostatnich dziesięcioleci produkcja artykułów z tworzyw sztucznych, zwłaszcza plastikowych butelek, gwałtownie wzrosła. Do 1950 roku było to tylko półtora miliona ton na całym świecie, podczas gdy w 2018 roku osiągnęła zawrotne 359 milionów ton.
Problem pogłębia fakt, że tylko jedna trzecia tego typu śmieci jest poddawana recyklingowi, a to oznacza szkody zarówno dla środowiska, jak i gospodarki.
W naszym kraju sytuacja jest jeszcze gorsza. Polskie domostwa rocznie wytwarzają aż 1,5 mln ton odpadów ze sztucznych tworzyw, z tego ledwie czterdzieści procent poddawane jest ponownemu przetworzeniu. Około 16% z tego stanowi odzyskiwanie energii, a recyklingowi poddawane jest 24%. Ministerstwo Klimatu i Środowiska co jakis czas apeluje o konieczność zwiększania świadomości na temat ochrony środowiska, a drogą do tego ma być między innymi zwiększony poziom recyklingu odpadów.
Tylko legalna i dobrze zorganizowana utylizacja odpadów pomaga w walce z rosnącą skalą degradacji środowiska. Odpady, które nie są odpowiednio przetwarzane, mogą być niebezpieczne dla środowiska, zwierząt, a nawet zdrowia i życia ludzkiego. Dlatego tak istotne jest przestrzeganie ustawy śmieciowej i zawartych w niej zasad segregowania odpadów, ewidencja odpadów oraz sumienne uiszczanie opłaty recyklingowej i wpisywanie jej do rejestru BDO.