Recykling jest sposobem na ponowne wykorzystanie surowców. Odzysk surowców wtórnych pozwala, po pierwsze, chronić zasoby naturalne. Wykorzystanie ponowne surowców, które trafił do śmieci jako odpad, zmniejsza produkcję i wykorzystywanie nowych, pierwotnych surowców. Dzięki temu zasoby pierwotne pozostają nieuszczuplone. Po drugie, recykling pomaga w ochronie środowiska. Im bardziej zaawansowany proces odzysku surowców, a co za tym idzie, im mniejsze pozyskiwanie surowców pierwotnych, tym większa szansa na to, że środowisko naturalne pozostanie w równowadze. Ponadto zaś, wykorzystywanie wtórne odpadów uszczupla ilość tych odpadów na wysypiskach. Zamiast pozostawiać śmieci aż te się rozłożą, można je wykorzystać, dać drugie życie. Na wysypiskach śmieci wciąż zalega bardzo dużo odpadów, jeszcze długa droga do tego, by recykling w Polsce był efektywniejszy, ale i tak aktualny poziom odzyskiwania surowców pozwala na spore zmniejszenie ilości śmieci. Niestety, nie wszystkie odpady nadają się do recyklingu. Niektóre odpady nie mogą być recyklingowane ze względu na swoje pochodzenie, np. odpady medyczne, będące niebezpiecznymi biologicznie. Inne zaś unikają odzysku surowców przez to, że zostały niewłaściwie zagospodarowane. Przyjrzyjmy się bliżej temu, co nie nadaje się do recyklingu.
Segregacja śmieci — jak wpływa na recykling?
Od pewnego czasu musimy obowiązkowo segregować odpady komunalne. To z tego powodu segregujemy odpady z gospodarstw domowych na tworzywa sztuczne i metale, opakowania szklane, odpady bio, papier i odpady zmieszane. Jeżeli umieszczamy śmieci w odpowiednio oznaczonych pojemnikach, mamy praktycznie pewność, że większość tego, co trafi do śmietnika, będzie mogło zostać zrecyklingowane. Najbardziej problematyczne będą tutaj śmieci zmieszane, bo to one mogą stanowić wyzwanie dla odzysku surowców. I to właśnie z tego powodu powstała właśnie kategoria śmieci zmieszanych — aby nie umieszczać takich odpadów do pojemnika z odpadami z konkretnego surowca, a tym samym powodować mieszanie się tego, co może zostać zrecyklingowane z materiałami nienadającymi się do odzysku. Odpady nienadające się do recyklingu to na przykład:
- otłuszczone opakowanie po maśle czy margarynie
- zamoczony i brudny papier
- zużyte tapety
- artykuły higieniczne
- odpady medyczne
- odpady weterynaryjne
- odchody zwierząt
Jeżeli otłuszczony papier umieścimy w pojemniku na odpady papierowe, zniszczymy tym samym szansę na odzysk papieru z całej zawartości pojemnika. Papier, który trafia do recyklingu, może być zadrukowany, zapisany, ale musi być suchy i pozbawiony zabrudzeń. Podobnie z odchodami zwierząt, które błędnie zakwalifikowane będą jako odpady bio. Te ostatnie to bowiem jedynie odpady roślinne! Tego rodzaju błędy mogą dyskwalifikować możliwość recyklingu nawet całej zawartości kubła, dlatego warto zwracać uwagę na prawidłową segregację. Otłuszczony lub ofoliowany papier, kartony po mleku, odchody zwierząt czy nie do koca zużyte opakowania, np. lakiery do samochodów w sprayu, gdzie pozostało jeszcze trochę produktu, zawsze powinny być wrzucane do pojemnika na odpady zmieszane.
Czy każdy plastik można odzyskiwać?
Tworzywa sztuczne uzyskuje się z takich surowców jak PET/PETE (czyli politereftalan etylenu) szczególnie chętnie stosowanego przy produkowaniu butelek na napoje, naczyń jednorazowego użytku, a nawet ubrań polarowych, czy też z popularnego PCV (inaczej polichlorek winylu), obecnego w plastiku, którego tworzy się
- stolarkę okienną,
- plastikowe rury,
- wykładziny,
- folie spożywcze,
- zasłony prysznicowe,
- zabawki.
Odpady z PET/PETE nadają się do recyklingu, o ile surowieć jest bezbarwny, zielony lub niebieski, natomiast w przypadku PCV recykling możliwy jest w przypadku odpadów budowlanych. Opakowania styropianowe zaś bardzo często wytworzone są z tak zwanego polistyrenu, który może zawierać toksyczne substancje — styren oraz benzen, działające kancerogennie. Zwykle tego rodzaju opady trafiają na wysypisko i nie są poddawane recyklingowi. Podobnie rzecz się ma w przypadku plastiku z bisfenolem A (BPA). Ciekawym przykładem produktu, który nie zawsze ulega pełnej biodegradacji, lecz czasem rozkłada się na mikroplastik to soczewki kontaktowe. Warto czytać informacje na opakowaniu i sprawdzić, czy jest tam informacja dotyczaca tego, gdzie wyrzucać soczewki – w przypadku rozkładu na mikroplastiki najbezpieczniej umieścić je w koszu na śmieci zmieszane.
Uwaga na budowalne odpady niebezpieczne
Budowa, remont, rozbiórka — wszędzie tam, gdzie generują się odpady budowlane, konieczny jest kontener na odpady, gdyż zawartość kontenera zostanie zagospodarowana przez usługi takie jak nasze w sposób zgody z prawem. Wywieziona będzie do legalnej sortowni, gdzie odzysk surowców z gruzu odbędzie się w tak wysokim stopniu, jak to tylko możliwe. Wywóz odpadów budowlanych jest wliczony w cenę wynajmu kontenera. Niemniej, istnieje taki rodzaj śmieci budowlanych, który nie nadaje się do recyklingu. Sztandarowym przykładem są wyroby z azbestu. Do roku 2032 wszystkie wyroby azbestowe muszą zniknąć z użycia ze względu na udowodnione działanie rakotwórcze oraz inne szkodliwe oddziaływanie na płuca, błony śluzowe i skórę. Popularne niegdyś pokrycia dachowe z mikroskopijnych włókien krzemianowych, czyli właśnie azbestu, kiedy usuwane są w celu zastąpienia dachu innym, nieszkodliwym materiałem, muszą być demontowane, unieszkodliwiane i wywożone jedynie przez specjalistyczne firmy, posiadające do tego uprawnienia. Zabezpieczone odpady z azbestu nie są recyklingowane, lecz zakopywane na odpowiedniej głębokości na obszarach do tego przystosowanych.
Wywóz śmieci komunalnych, które posegregowane są wg surowca czy umieszczanie odpadów budowlanych w kontenerach pozwala na późniejsze odzyskanie surowców wtórnych — papieru, plastiku, metalu, a nawet gruzu, który może posłużyć jak materiał do kolejnych prac budowlanych. Choć recykling jest pożądany i stanowi ogromny procent postępowania z odpadami, istnieją takie odpady, które do recyklingu się nie nadają. Jeśli dzieje się tak ze względu na sam rodzaj surowca, pozostaje ich unieszkodliwianie. Jest zaś powodem jest błędna segregacja śmieci, czas na edukację na temat tego, jak właściwie postępować z odpadami.